زمان؛ دایکی یان زگماکی؟

یکشنبه بیست و نهم اسفند ۱۴۰۰ | 0:0 | مدیر وبلاگ - پیاوە گەورەکەی کوردچلۆن ژیا و چ وەسیەتێکی بۆ گەلەکەی خۆی کرد.ئەم ڕۆژی ساڵی تازەیە نەورۆزە هاتەوەجێژنێکی کۆنی کوردە بە خۆشی و بە هاتەوەپیرەمێردی نەمر لە وەسێتنامەیەكدا، دەڵێت: "ئامۆژگاریم ئەوەیە چاپخانەكە مەفەوتێنن، قەلەندەرخانەكە تێكمەدەن، ڕۆژنامەكەش لەدەست مەدەن، مزگەوتی هەمزە ئاغاش فەرامۆش مەكەن چونكە یادگاری باپیرمە، شێعر و نووسینەكانم كۆبكرێتەوە و مەیفەوتێنن سودی لێدەبینرێت، لەگردی مامەیارەش بمنێژن، بۆم مەگرین، ئەگەر بیرتان كردم جار جار سەرێكم لێبدەن.!".ئەوەی رێی بكەوێتە ماڵەكەی پیرەمێرد، كە دەكەوێتە گەرەكی سابونكەرانی سلێمانی و تەنیشت گۆرەپانی پاسەكانی ڕزگاری، چاوەكانی پڕ دەبێت لە فرمێسك و قوڕگی پڕدەبێت لە گریان چونكە لە ماڵێكی چۆڵ وهۆڵ زیاتر هیچ تر نابینیت.ئەم خانووە، تا چەند ساڵێك پێش ئێستا ڕوخابوو، ببوو بە كەلاوە، بەڵام دواتر لە لایەن سەرمایەدارێكی سلێمانیەوە بە چاودێری دایەرەی شوێنەوارەکان نۆژەن كرایەوە. بەڵام بەداخەوە تا ئێستا ئەو ماڵەی كە پیرەمێرد شاكارەكانی تێدا دەنووسی ئێستا، چۆڵە و تەنانەت كەل و پەلەكانیشی تێدا نەپارێزراوە.پیرەمێرد زۆربەی تەمەنی گەنجێتی و ھەرزەكاری لە توركیادا بەسەر بردبوو و لەوێ ژنێكی ھێنابوو دوو كوڕی بە ناوەكانی (نەژاد و وەداد)ی ھەبوو. لەو كاتەدا بنەماڵەكەی لە سلێمانیەوە دەست ئەكەن بە نامەنووسین بۆی بەتایبەتی مستەفا سائیبی خوشكەزای گەلێ نامەی بۆ ناردووە و داوای گەڕانەوەیان لێكردوە كە بگەڕێتەوە بۆ كوردستان. بەھۆی شۆڕشی كورد لە توركیا و تێكچوونی ئارامی و بەھۆی ئەوەی كە پیرەمێرد خۆشی ئەندامی كۆمەڵەی كورد زمان؛ دایکی یان زگماکی؟...

ڕۆژژمێر/ ساڵنامەی کوردیھەر وڵاتێک بەگوێرەی ڕۆژژمێرێک کاروباری خۆی بەڕێوە دەبات و ساتی قەومانی ڕووداوێکی گرینگی مێژوی ئەو گەلە بووە بە دەستپێکی ڕۆژژمێرەکەی. زۆرینەی وڵاتانی جیهان بەگوێرەی "ساڵی زایینی" ھەڵسوکەوت دەکەن کە سەرەتاکەی گرێ دەدەن بە ڕۆژی لەداییکبوونی عیسا مەسێحەوە؛ ھەندێ وڵاتیش وەکو ئێران، چین، ئەفغانستان و ھتد ... پێڕەوی ساڵنامەی ترن.دانیشتووانی ھەر پارچەیەک لە کوردستانیش چونکە وڵات و دەسەڵاتی سەربەخۆیان نییە، خۆنەویست ڕۆژژمێری ئەو وڵاتە بەکار دەبەن کە تێیدان. ھەڵبەت کورد سەرەڕای بێ وڵاتی، ساڵی تایبەتیی خۆی ھەیە کە بەو پێیەش "ڕۆژژمێری کوردی" داڕێژراوە. لێرەدا دەمانەوێ باسی «ساڵ» و «ڕۆژژمێر»ە گرنگەکان و پەیوەندی و جیاوازییان لەگەڵ ساڵی کوردیدا بکەین.ساڵی کوردی، وەکو ساڵی ئێرانی، ساڵێکی ھەتاوییە. واتە، بەگوێرەی سووڕی زەوی بە دەوری ھەتاودا داڕێژراوە و بنەماکەی گرێ دراوە بە ساڵی کۆچکردنی محەمەد(د) پێغامبەر و ڕێبەری ئیسلامەوە لە شاری مەکە بۆ مەدینە. ژمارەی مانگەکان و دەستپێک و کۆتاییی ساڵەکان و ساتی گۆڕان بۆ ساڵی کوردی، کتومت ھەر وەک ساڵی ئێرانییە. بەڵام دوو جیاوازیی سەرەکیی ھەیە کە بریتین‌ لە:١ - ڕۆژژمێری کوردی بەپێچەوانەی ڕۆژژمێری ئێرانی، کۆچی نییە. بەڵکوو ساڵی ١ی ڕۆژژمێری کوردی ئەو ساڵەیە کە ئیمپراتۆریی مەزنی ماد لە لایەن قەومی مادەوە دامەزرا. ئەویش ٧٠٠ ساڵ پێش لە زایینی عیسای مەسێح بووە و دەسپێک و سەرەتای ساڵ و مێژووی کوردی گرێ دراوە بە ساڵی سەرکەوتنی پاشای دەوڵەتی کوردی ماد(هۆخۆشترە) بە سەر ئێمپراتۆریەتی ئاشوورییەکاندا و دەستبەسەرداگرتنی پێتەختەکەیان (نەینەوا).2 - لە سەردەمی کۆماری کوردستان لە مەھاباد، ناوی مانگەکان کران بە کوردی کە بریتین لەمانەی خوارەوە:وەرزی بەھ زمان؛ دایکی یان زگماکی؟...